Terminy butch i femme używane są i doskonale rozumiane w środowiskach LGBT, a dokładniej, w subkulturze lesbijskiej. Mają one związek określeniem tożsamości płciowej. Tutaj butch (męski) i femme (żeński) to coś więcej niż płeć, gdyż w ten sposób określa się różnego typu cechy, związane m.in. z zachowaniem, stylem bycia, czy subiektywnym odczuwaniem siebie.
Etymologia pojęć i założenia koncepcji butch i femme
Na początek trochę historii. Terminy te wprowadzone zostały w wieku XX. Butch pochodzi najprawdopodobniej z języka angielskiego, gdzie słowo butcher to po prostu rzeźnik. Natomiast w femme pochodzi z języka francuskiego, gdzie oznacza ono kobietę. Obecnie butch i femme jest określoną i przyjętą w kręgach lesbijskich koncepcją, zgodnie z którą określane są i organizowane relacje seksualne, ale też tożsamość płciową. W praktyce w kręgach lesbijskich funkcjonują zarówno układy butch-femme, butch-butch, a także femme-femme.
Tożsamość butch i femme nawiązuje zatem do cech charakterystycznych dla płci, do męskości i kobiecości, jednak w wymiarze nie stricte płciowym, biologicznym, ale do cech opisujących płeć. Z koncepcją ściśle związany jest szczególny znak – czarny trójkąt, który przecina czerwone koło. Został on zaprojektowany przez Daddy Rhon i bardzo szybko stał się znakiem rozpoznawczym koncepcji.
Butch i femme, tylko wygląd czy też osobowość?
O męskości i kobiecości wśród lesbijek mówić można w kontekście wyglądu zewnętrznego. Kobiecość wyrażona może być ubiorem, makijażem, stylizacją paznokci i inne. Podobnie męskość, spodnie, krótkie fryzury – to sposób na zademonstrowanie swojej męskiej części. Jednak warto wiedzieć, że nie tylko o wygląd tu chodzi.
W ideologii butch-femme duże znaczenie mają cechy osobowości. Żeńska, kobieca część społeczności to cechy, takie jak delikatność, słabość psychiczna czy tendencja do poddawania się dominacji. Z kolei butch wręcz przeciwnie, opiekuńczość, dążenie do dominacji, stanowczość. Co ważne, mówiąc o męskości podkreśla się, że butch to ten zakres cech, który nie jest przypisany do stereotypowego postrzegania kobiety. Są to zatem cechy, które w kulturze identyfikowane są z płcią męską.
